Kr�tka historia brandingu

Niezwyk?e zainteresowanie brandingiem w ostatnich kilkunastu latach sprawi?o, ?e powsta?o na ten temat mn�stwo ksi??ek i publikacji. Mo?na przez to wywnioskowa?, ?e koncepcja marki to dosy? nowe zjawisko, kt�re powsta?o w przeci?gu kilkunastu lat. Jest to jednak b??dne my?lenie, gdy? branding rozpocz?? si? od prostego znaku graficznego, kt�ry mia? za zadanie odr�?ni? jeden produkt od drugiego. Znak – czyli logo, sta? si? podstaw? ca?ej identyfikacji wizualnej marki. Kr�tka historia brandingu.

Niekt�rzy uwa?aj?, i? branding powsta? ju? w staro?ytnym Rzymie. Jednak to okres rewolucji przemys?owej okre?li? poj?cie marki takim, jakim znamy go obecnie. Aby zrozumie?, jak niezwykle z?o?ony i cz?sto bardzo skomplikowany jest branding w �wczesnych czasach warto zapozna? si? z jego histori?.

Kr�tka historia brandingu

S?owo brand pochodzi od terminu brandr, kt�re w staro?ytnym j?zyku nordyckim oznacza?o pali?. Ok. 950 r n.e. s?owem tym opisywano drewnian? pochodni?. W XV wieku znaczenie tego s?owa zmieni?o si? i zacz?to okre?la? nim znak wypalony na bydle w celu jego identyfikacji. Ka?da hodowla byd?a mia?a sw�j w?asny unikalny znak, wi?c ?atwo mo?na by?o potwierdzi? czyj?? w?asno??. Je?li zwierz? zgubi?o si? lub zosta?o skradzione. W XVI wieku natomiast producenci wina i whisky wysy?ali swoje wyroby w beczkach i skrzyniach, kt�re znakowali poprzez wypalanie w?asnych nazw.

Natomiast s?owo rebranding powsta?o poprzez dodanie przedrostka re, kt�re oznacza?o ponowne wykonanie jakiej? czynno?ci. Rebranding oznacza? wi?c, powt�rny proces znakowania (brandingu). Dlatego te? g?�wnym powodem, dla kt�rego u?ywano wszelkiego rodzaju znak�w by?a identyfikacja swoich towar�w, wyrob�w czy w?asno?ci.

Z uwagi na olbrzymi analfabetyzm, kt�ry panowa? w spo?ecze?stwie staro?ytnego Egiptu, Grecji oraz Rzymu, handlarze umieszczali na swoich towarach tablice z charakterystycznym dla niego piktogramem. By? on wtedy wy??cznie symbolem odr�?niaj?cym dany produkt od konkurencji.

Rozw�j handlu

Zmiany nast?pi?y jednak w ?redniowieczu. Handel zacz?? si? pr??nie rozwija? co te? wymusi?o na handlarzach znakowanie oferowanych przez siebie produkt�w oraz ich wytw�rc�w. Tym samym zacz?li oni by? postrzegani jako odr?bne brandy. Jednocze?nie u?ywanie oznacze? marki na produktach sta?o si? obowi?zkowe. Piktogramy i znaki malowano na beczkach i skrzyniach z produktami, a na straganach wieszano metalowe tablice. Znaki te mo?na uzna? za pierwsze logotypy, poniewa? nie tylko okre?la?y pochodzenie produkt�w i producenta, ale by?y te? wyznacznikiem jako?ci. Je?li kupiec by? zadowolony z zakupionego towaru, to dzi?ki piktogramom by? w stanie odnale?? handlarza i ponownie zakupi? u niego wyroby.

Rozw�j handlu, a tym samym konkurencji na rynku w Europie pod koniec XV wieku sprawi?y, ?e nasta?a potrzeba rejestracji znak�w, aby zachowa? r�?norodno?? marek. W 1700 roku pos?ugiwanie si? tzw. znakami towarowymi by?o ju? powszechnie znan? praktyk?. Znaki te informowa?y kupca o pochodzeniu i oryginalno?ci produktu. Dlatego oznaczenia na towarach sta?y si? istotne nie tylko dla wytw�rcy, ale r�wnie? dla konsument�w.

Pierwszy branding w Europie

Pierwsza firma w Europie, kt�ra regularnie znakowa?a swoje produkty to Kr�lewska Manufaktura Porcelany w Mi?ni. Za sw�j monogram przyj??a litery K.P.M. oraz dwa skrzy?owane miecze, kt�re zosta?y zapo?yczone z herbu Saksonii.

Natomiast pierwszym znakiem towarowym, kt�ry zosta? zarejestrowany w 1761 roku nale?a? do Hester Bateman. Kobieta ta zajmowa?a si? wytwarzaniem sztu?c�w, a jej znakiem towarowym by?y pierwsze litery jej imienia i nazwiska. Dodatkowo na swoich wyrobach umieszcza?a inne znaki, kt�re oznacza?y np. op?at? podatku (korona), rodzaj metalu, z kt�rego wytwarzane s? produkty (lew, czyli srebro) czy liter? oznaczaj?c? rok produkcji.

Deutscher Werkbund

Wydarzeniem, kt�re mia?o najwi?kszy wp?yw na rozw�j identyfikacji wizualnej oraz wzornictwo przemys?owe przed I wojn? ?wiatow? by?o utworzenie Deutscher Werkbund – Niemieckiego Zwi?zku Tw�rczego. Organizacja ta zosta?a za?o?ona w 1907 roku w Monachium i zrzesza?a najwybitniejszych plastyk�w, architekt�w i in?ynier�w XX wieku. Nale?eli do niej m.in. Hermann Muthesius, Bruno Paul, Josef Mariacch Olbrich czy Peter Behrens.

G?�wnym celem Deutscher Werkbund (DWB) by?o po??czenie sztuki z przemys?em masowym. Tworzyli oni przedmioty codziennego u?ytku, ale r�wnie? projektowali mieszkania, czy otaczaj?c? ich rzeczywisto??. Organizacja ta r�wnie? propagowa?a nauk? sztuk stosowanych. Organizowano wyk?ady, kt�re odbywa?y si? w godzinach wieczornych. Ich tematyka obejmowa?a zagadnienia dotycz?ce historii sztuki, wzornictwa, technologii produkcji czy zalet produkcji przemys?owej i r?kodzie?a. Tym sposobem Deutscher Werkbund chcia?o podnie?? jako?? produkcji masowej, zwi?kszy? poziom ?wiadomo?ci dobrego designu w?r�d konsument�w oraz stworzy? jego narodow? kultur?.

Dzi?ki aktywno?ci DWB poj?cia takie jak identyfikacja wizualna i wizerunek firmy zosta?y zdefiniowane i zacz?to rozumowa? je tak, jak postrzegamy je �wcze?nie. A wzornictwo przemys?owe sta?o si? kierunkiem, kt�ry zacz?to naucza? na akademiach. Z kolei te osi?gni?cia nada?y znaczenie dla rozwoju nowoczesnej architektury.

Katalog produkt�w niemieckich

Prze?omem w dzia?alno?ci Deutscher Werkbund by?a wystawa, kt�ra wskaza?a nowy kierunek dla rozwoju nowoczesnej architektury. Wystawa ukazywa?a osiedle Weissenhof w Shuttgarcie i sk?ada?a si? z modelowych dom�w jedno- i wielorodzinnych, w kt�rych wykorzystane by?y zasoby naturalne i nowoczesna technologia, co mia?o znacz?cy wp?yw na rozw�j ekologii w architekturze.

Cz?onkostwo w Deutscher Werkbund postrzegane by?o jako ogromne wyr�?nienie, co te? z dum? pokazywali cz?onkowie organizacji umieszczaj?c logo DWB na r�?nych dokumentach i papierach listowych. Aby otrzyma? cz?onkostwo w organizacji nale?a?o przej?? przez surowy system weryfikacji.

Od 1916 roku DWB publikowa?o “Katalog wyrob�w produkcji niemieckiej”, w kt�rym umieszczano zdj?cia przedmiot�w zaprojektowanych przez cz?onk�w Werkbundu. By?y one zaprojektowane w spos�b przemy?lany, a ich wykonanie by?o wysokiej jako?ci. Cho? niekt�re przedmioty by?y do?? dekoracyjne to jednak wi?kszo?? wyrob�w charakteryzowa?y si? niezwyk?? prostot? i funkcjonalno?ci?.

Deutscher Werkbund zdecydowanie przyczyni? si? do podwy?szenia standard�w designu
w Niemczech. Ich kampania dotycz?ca reformy designu by?a impulsem do wykszta?towania si? gustu konsumenta. Osi?gn??a ona ogromny rozg?os, a ich motto “Od poduszek na sof? po urbanistyk?” tylko podkre?li?o ich niezwyk?e ambicje.

Bosch

Jedn? z firm w Niemczech, kt�ra postawi?a pierwsze kroki w stworzeniu silnej identyfikacji wizualnej by?a Werkst�tte f�r Feinmechanik und Elektrotechnik za?o?ona przez Roberta Boscha w 1866 roku. By?a to jedna z pierwszych firm w Niemczech, kt�ra zacz??a produkowa? telefony, a nast?pnie urz?dzenia do u?ytku domowego. W 1902 roku firma Boscha wyprodukowa?a, a p�?niej wypu?ci?a na rynek ?wiec? zap?onow?. Do jej promocji wynaj?to uznanego projektanta Luciana Bernharda, kt�ry stworzy? plakaty i opakowania produktu. Jaskrawe kolory i nietypowe podej?cie do tematu sprawi?y, ?e Bernhard stworzy? siln? i nowoczesn? identyfikacj? marki, kt�ra jednocze?nie wyznacza?a kierunek w jakim rozwija? si? ca?y przemys? niemiecki

AEG

Innym przyk?adem niemieckiej firmy, kt�ra zr?cznie po??czy?a aspekt komercyjny
z nowoczesnym designem by?a Allgemeine Elektricit�ts-Gesellschaft (AEG). Firma ta by?a jednym z pierwszych producent�w elektrycznych urz?dze? do u?ytku domowego. W 1907 roku dyrektor techniczny AEG zatrudni? projektanta Petera Behrensa na stanowisko �dyrektora artystycznego�, aby ten wprowadzi? ca?o?ciowy program wzornictwa.

Peter Behrens by? odpowiedzialny za ka?d? decyzj? dotycz?c? strony estetycznej firmy. Od zaprojektowania budynku siedziby AEG, przez produkty, kt�re tworzy? koncern, a? po identyfikacj? wizualn? i branding. Wtedy to po raz pierwszy zwr�cono uwag? nie tylko na funkcjonalno?? produktu, ale i jego wygl?d i form?. Tym samym Behrens by? pierwszym projektantem, kt�ry zosta? zatrudniony przez firm? do opieki nad wszystkimi aspektami identyfikacji wizualnej i dizajnu produkt�w.

Peter Behrens uwa?a?, ?e projektowanie nie polega tylko na ozdabianiu form, kt�re s? funkcjonalne, ale na tworzeniu kszta?t�w od podstaw, aby uwydatni? charakter i cechy danego produktu. Jego pocz?tkowe prace wpasowywa?y si? w stylistyk? Art Nouveau, jednak z czasem zacz?? projektowa? produkty o prostych, geometrycznych kszta?tach. Behrens zacz?? unika? zdobie? i ornament�w, aby finalny tw�r by? perfekcyjny pod wzgl?dem dizajnu jak i funkcji. Jego styl by? niezwykle prosty i geometryczny, a ka?dy element projektu mia? swoje miejsce i odpowiedni? funkcj?.

Fabryka turbin AEG kr�tka historia brandingu

Decyzja o zatrudnieniu Behrensa okaza?a si? by? �strza?em w dziesi?tk?�. Dzi?ki jego ogromnej wiedzy i wszechstronnemu do?wiadczeniu by? w stanie zadba? nie tylko o warstw? wizualn? produkt�w AEG, ale r�wnie? o wygl?d siedziby firmy. Zaprojektowana w 1908 roku fabryka turbin AEG by?a pierwszym nowoczesnym budynkiem nie tylko w Niemczech, ale i na ca?ym ?wiecie.

Budowla zaprojektowana przez Behrensa by?a imponuj?cych rozmiar�w, a jej prosta konstrukcja i zwarta bry?a ?wiadczy?a o rzetelno?ci przedsi?biorstwa. Du?e przeszklone ?ciany wpuszcza?y mn�stwo ?wiat?a do hal produkcyjnych, tym samym nadaj?c budowli nowoczesnego charakteru. Budynek ten, mimo up?ywu lat wci?? spe?nia swoj? funkcj? � wytwarzane s? w nim turbiny przez mark? Siemens.

Behrens zaprojektowa? na nowo ca?? lini? produkt�w AEG, jednak nie by?y one projektowane z �my?l? artystyczn?�, a raczej jako towar przeznaczony do codziennego u?ytku. Jednak ich prosta forma i niezwyk?a funkcjonalno?? charakteryzowa?a si? niezwyk?? nowoczesno?ci?.

Projektant, aby odr�?ni? produkty AEG od innych konkurencyjnych firm, opracowa? ca?o?ciow? identyfikacj? wizualn? marki. Zawiera?a nie tylko plakaty i opakowania towar�w, ale r�wnie? witryny sklepowe oraz ca?y system identyfikacji wizualnej. Dzi?ki temu marka w swojej prostocie i nowoczesno?ci wyr�?nia?a si? na tle innych firm i produkt�w.

Identyfikacja wizualna kr�tka historia brandingu

Praca Petera Behrensa dla AEG by?a pierwszym ca?o?ciowym programem identyfikacji wizualnej na ?wiecie. Jego kreatywno?? i determinacja sprawi?a, ?e wizerunek i to?samo?? marki by?a pierwszym krokiem o utworzenia poj?cia marketingu.

Behrens zaprojektowa? podstawowy element identyfikacji marki jakim jest logo AEG. Znak utworzony zosta? w formie sze?ciok?ta przypominaj?cy plaster miodu z wpisanymi literami AEG � nazw? firmy. Geometria znaku mia?a symbolizowa? matematyczny porz?dek firmy, a graficzne nawi?zanie do plastra miodu mia? ukazywa? z?o?ono?? struktury korporacji w XX wieku.

Inne materia?y zaprojektowane przez Behrensa w ramach identyfikacji wizualnej firmy AEG by?y tworzone w sp�jny i konsekwentny spos�b. Stylistyka projekt�w i uk?ad�w odzwierciedla?a cechy charakterystyczne produkt�w jednocze?nie zachowuj?c sp�jn? ide? brandu.

Behrens jako pierwszy wyczu? wag? sp�jnego systemu identyfikacji wizualnej. Dlatego te? zaprojektowa? firmowy kr�j pisma Behrens Antiqua, kt�ry u?ywano na wy??czno?? we wszystkich materia?ach promocyjnych firmy.

Nowy kr�j pisma mia? za zadanie wyr�?ni? materia?y AEG na tle konkurencyjnych firm. Dodatkowo mia? u?atwi? i przyspieszy? prac?. Zamiast projektowa? typografi? ka?dorazowo do danego projektu, stosowano ten istniej?cy. Dzi?ki tym dzia?aniom zaprojektowana typografia budzi?a pozytywne skojarzenia odno?nie marki i jako?ci produkowanych towar�w. A jednocze?nie uda?o si? stworzy? szeroko doceniany i sp�jny wizerunek firmy.

Duch powojennych niemiec kr�tka historia brandingu

Peter Behrens tworz?c unikalny styl firmy AEG uchwyci? nowoczesno?? firmy oraz ducha powojennych Niemiec, kt�re odwa?nie stawia?y kroki w epoce przemys?u. Da? marce AEG ?wie?? to?samo??, kt�ra sprawi?a, ?e produkty tej marki zacz??y wyr�?nia? si? na rynku.

XX i XXI wiek to czas, w kt�rym branding staje si? nieod??cznym elementem ?ycia marki. Zdefiniowano wiele nowych poj?? i usystematyzowano wiedz? na temat marketingu. Nowym medium, kt�re zacz?to wykorzystywa? w celach reklamowych i marketingowych by? Internet, a radio i telewizja zyska?y status medi�w tradycyjnych. Wcze?niej reklamy mogli?my obejrze? tylko w telewizji. Obecnie natomiast wi?ksza uwaga odbiorc�w przenios?a si? na komputery. Z roku na rok zwi?ksza si? liczba konsument�w korzystaj?cych z urz?dze? mobilnych takich jak smartfony czy tablety.

Wsp�?czesny konsument jest coraz bardziej ?wiadomy i wymagaj?cy. Dobrze przeprowadzony branding i przemy?lana strategia marketingowa mo?e by? najskuteczniejsz? metod? w walce o uwag? klienta. W dzisiejszych czasach marka nie jest ju? tylko produktem. Marka to przede wszystkim warto?ci, idee i obietnice. Ma za zadanie odzwierciedla? ludzkie potrzeby i jednocze?nie je zaspakaja?. Dlatego brandy, kt�re chc? przetrwa? na wsp�?czesnym rynku, musz? spe?nia? obietnice dane swoim odbiorcom, aby zosta? w ich ?wiadomo?ci na d?u?ej.

Zobacz tak?e:
1. O czym pami?ta? tworz?c dobr? wizyt�wk??
2. Historia i zastosowanie wizyt�wki